Our social:

5 Mart 2015 Perşembe

Tortul ( Sedimenter ) Kayaçların Oluşumu

1.       Tortul ( Sedimenter ) Kayaçların Oluşumu

Yer kabuğunda farklı koşullar altında oluşmuş püskürük, tortul ve başkalaşım kayaçların, dış kuvvetler tarafından aşındırılıp taşınarak yeryüzündeki çukur alanlarda birikmesi sonucunda oluşan kayaçlara denir.
Ortak Özellikleri
Oluşumlarında dış kuvvetler etkilidir.
Daha çok tabakalı bir yapıya sahiptirler.
İçlerinde fosil bulunur.

Oluşumlarına göre üç gruba ayrılır.


a.       Fiziksel ( Kırıntılı ) Tortul Kayaçlar

Akarsu, rüzgar, buzul ve dalga gibi dış kuvvetlerin yeryüzündeki kayaçlardan kopardıkları parçaları çukur yerlerde biriktirmesi ve doğal bir çimento ile yapıştırılması sonucunda oluşurlar. Başlıcaları; breş, çakıl taşı ( Konglomera ), kum taşı ( gre ), marn, kil taşı gibi kayaçlardır.


b.      Kimyasal Tortul Kayaçlar

Suda çözünme özelliğine sahip kayaçların suda çözünerek taşınıp başka yerlerde tortullanması sonucunda oluşurlar. Başlıcaları; kalker, jips, kayatuzu, traverten gibi kayaçlardır.
Kalker ve jips gibi kolay eriyebilen kayaçların yaygın olduğu yerlerde akarsuların, yağışların ve kar erimelerinin etkisi ile oluşan şekillere karst topografyası denir. Mağaralar, travertenler, kanyon vadiler, polyeler karstik şekillerdendir. Ülkemizde Akdeniz Bölgesi karstik şekillerin en yaygın olduğu yerdir.


c.       Organik Tortul kayaçlar


Bitki ya da hayvan kalıntılarının belli ortamlarda birikmesi ve zamanla taşlaşması sonucu oluşur. Organik tortul taşların en tanınmış örnekleri mercan kalkeri, tebeşir ve kömürdür.

0 yorum:

Yorum Gönder